Wonderlijke Lezingen

© Mariet Stikkers, Heerlen 2002



In de eerste lezing uit de profeet Zacharia gaat het over een koning op een ezeltje op weg naar Jeruzalem, de stad van vrede. Een visioen dat ieder hopend mens in het hart draagt.

En in het evangelie van Matteus gaat het over leraar Jezus die zachtmoedig is en eenvoudig van hart en allen die naar Hem toekomen rust belooft voor de ziel, ook een visioen dat wij koesteren. Zeker als we ons onrustig en terneergeslagen voelen. Rust voor de ziel, het klinkt als een geheim, een onvermoede werkelijkheid. Blije lezingen dus, lezingen die ons willen bemoedigen.

 

De tekst van de koning op de ezel is ons welbekend en doet denken aan palmzondag. Kennelijk is het een belangrijke tekst, want hij wordt ons nog eens in herinnering geroepen. Jezus laat zich kennen als een rechtvaardig, zegevierend en nederig mens, die als vervoermiddel niet het paard kiest – beeld van macht en overheersing – maar de ezel – beeld van eenvoud en dienstbaarheid. Wij denken vaak aan de koppigheid, of zelfs domheid van de ezel, maar de bijbel laat ons een heel ánder beeld zien. In het oude Israël is de ezel een vriend, een onmisbaar familiedier. Kinderen kunnen er hun er tederheid aan kwijt. De ezel helpt bij het oogsten, en draagt zeer zware lasten, maar niet als een Joris Goedbloed of een sufferd, eerder als een dier dat dienstbaar wil zijn aan de mens, aan de ander.

Er bestaat een mooi verhaal in het boek Numeri over de profeet Bileam en zijn sprekende ezel. De ezel behoedt Bileam tot driemaal toe voor de dood, zij ziet hoe de engel van God Bileam wil beschermen door met een zwaard tot driemaal toe een letterlijk doodlopende weg af te sluiten. Bileam ziet dat niet, hij wil verder en probeert door slaan zijn ezel aan de gang houden. De eerste keer loopt de ezel het veld in, de tweede keer drukt ze de voet van Bileam tegen de wand van een holle weg en de derde keer gaat ze liggen met Bileam op haar rug. Bileam wordt steeds woester en slaat erop los. Dan begint de ezel te praten en zegt: “ben ik het niet op wie jij heel je leven gereden hebt?  Heb ik jou ooit slecht behandeld?” Dan schrikt Bileam en ziet dan pas hoe Jahwe hem via zijn ezeltje heeft willen beschermen en behoeden voor gevaar en hij schaamt zich dood! Zijn ezel was slim, trouw en bleef dienstbaar aan Bileam, ondanks de slaag die ze kreeg.

Dienstbaar… Dienstbaarheid en deemoed hebben dezelfde wortel..

Deemoed betekent letterlijk dienst-moed, moed tot dienst. Om dienstbaar te zijn moet je moed hebben. Dat zagen we in het verhaal van de ezel van Bileam. Ook de koning die op de ezel rijdt is een moedig mens: hij is rechtvaardig, - vaardig in het doen van gerechtigheid -, hij is zegevierend, - hij zal op den duur overwinnen -, en hij is nederig, dicht bij de grond, dicht bij zijn wezen, dicht bij zichzelf. Zijn macht is niet die van het paard, niet die van strijdwagens. Nee, zijn macht is de fierheid van de eenvoud, de fierheid van de mens die weet dat Jahwe zelf hem krachtig maakt. Die kracht draagt hem en daarom kan hij ER ZIJN, er zijn voor ánderen, zoals God zegt: ik ben er voor jullie, ik ben er voor hen die het meest worden geknecht en onderdrukt, ik ben er en ik til je op. Mijn Naam is: Ik zal er zijn, Ik ben er!

Precies die kracht werd Jezus door de Vader in handen gegeven. En zó is Hij rondgegaan in Palestina: de ander tot leven brengend waar geen leven meer was. Het was de kracht van Jahwe waaruit Hij leefde en die Hij weer doorgaf aan anderen, waardoor blinden gingen zien, lammen gingen lopen, doven horen en doden levend werden.

En Hij roept ons op hetzelfde te doen. Hij geeft die kracht weer door aan ons. We hoeven slechts te ontvangen.

Als je overbelast of moe bent, kom dan bij mij. Luister naar wat ik je te vertellen heb. Ik leg geen juk van wetten en geboden op je nek, maar ik geef je het lichte juk van de liefde. Zachtmoedigheid en eenvoud zijn de sleutelwoorden. Probeer eenvoudig te zijn en leer van de eenvoudigen. Doe niet moeilijk of ingewikkeld, denk niet dat je de wijsheid in pacht hebt. Sta naast de ander, acht jezelf niet hoger. Als wij elkaar overeind roepen en zó de moed hebben tot dienst aan elkaar dan zal de wereld anders worden. Dan zal er vrede zijn van de grote rivier tot aan de grenzen van de aarde.

Kan dat? En de gevechten dan tussen de Joden en de Palestijnen? En de terreurdaden die in de wereld plaatsvinden? De oorlogen, de uitbuitingen, de valsheden en gemeenheden? De verrijking van het Westen ten koste van het Zuiden? De fraudeschandalen, het onverantwoordelijke gedrag van zo velen? Worden we moe en overbelast als we hieraan denken? Laten we dan kijken naar de deemoedige maar o zo krachtige koning op de ezel die wist wat Hem te doen stond: nabij zijn, er zijn voor ieder die zijn pas kruiste, met name degenen die er slecht aan toe waren. Hij wás er, voor 100%!! En dat was genoeg, méér dan genoeg zelfs. Meer kan ook niet. Als we er zo voor elkaar zijn zal de wereld OOIT anders worden. Daar mogen we op vertrouwen.