Bij
mensen die in de geschiedenis een grote invloed hebben gehad, ten goede of ten
slechte, vorsen wij later vaak naar hun oorsprong, naar hun ouders, naar hun
opvoeding, naar hun jeugd. Wij willen weten wat hen gemaakt heeft tot wat ze
zijn geworden. Als mensen bijzonder zijn geweest in hun leven, denken wij ook
aan een bijzondere afkomst. Zij moeten al iets van huis uit hebben meegekregen.
Dit beluisteren we vandaag ook in het evangelie van Matteüs
over de afkomst van Jezus, een wonderlijk verhaal. Mensen halen hun schouders
op. Zij voelen zich ongemakkelijk bij het verhaal, dat Maria zwanger is geraakt
door toedoen van de heilige Geest. Wat zou de betekenis kunnen zijn? Het gaat
de evangelist Matteus erom om de persoon van Jezus
uit te beelden. Wie is Hij toch? We moeten voor ogen houden: Matteus schrijft zijn evangelie 30/40 jaar na de dood van
Jezus. Hij overziet het leven van Jezus, vanaf de geboorte tot en met zijn
dood, en wat er daarna gebeurde. Hij is getuige van de geweldige invloed die van
Jezus uitging in de eerste christentijd. Hij heeft iets teweeg gebracht, dat
zijn weerga niet kent. Hij heeft een manier van omgaan met mensen laten zien,
die bewondering wekt, zoveel goedheid en liefde. Zo iemand, die zó in het leven
staat, kan niet zomaar een mens zijn zoals een ander. Hij moet wel op een
bijzondere wijze geraakt zijn door God. Daarom begint Matteus
zijn evangelie met een verhaal, waarin duidelijk moet worden dat Hij een mens
is, die van God is vervuld.
In
de schrift vinden we andere verhalen, waarin achteraf
aan belangrijke mensen in de heilsgeschiedenis een bijzondere geboorte wordt
toegeschreven. Zo zou Isaac geboren zijn uit Sara, die al oud was. Van Mozes
wordt verteld dat hij in een mandje uit de rivier zou zijn gevist, n.b. door
de dochter van de Pharao. Uit het evangelie van Matteus blijkt dat we hier te doen hebben met
iets dergelijks waar het over Jezus gaat. Veertig jaar na zijn dood wil Matteus duidelijk maken, hoe bijzonder zijn leven was, hoe
vervuld van Gods Geest. Uit een maagd, door toedoen van God, zou Hij geboren
zijn, zegt de evangelist. Moeten we dit letterlijk zó verstaan? Ik geloof het
niet. Matteus wil alleen aangeven, dat het leven van
Jezus een zuivere afspiegeling van God
is, dat Hij iemand is, wiens leven vervuld was van Gods Geest.